Dyslexie levert lastige situaties op, vooral op jonge leeftijd. Het is lastig om goed mee te komen op school, omdat de lessen vrij snel gaan. Maar ook op latere leeftijd kan dyslexie een obstakel zijn, zoals op het werk. Gelukkig is er de dyslexie verklaring. Hiermee kan iemand bewijzen dat hij of zij met dyslexie kampt, zodat zij enkele voordelen krijgen die helpen om de problemen te verkleinen. Maar hoe zit het nu met de dyslexie verklaring en hoe maak je hier aanspraak op?
Wat is een dyslexie verklaring?
In een dyslexie verklaring staat duidelijk aangegeven dat iemand kampt met dyslexie. Deze verklaring is daarom ook alleen verkrijgbaar voor mensen waar een diagnose dyslexie is vastgesteld. De verklaring is essentieel wanneer iemand een opleiding volgt, want men krijgt onder andere extra tijd bij toetsen. Over het algemeen kampen mensen met dyslexie met problemen als zij een toets moeten maken, het verlies aan tijd door problemen met lezen kan voor meer druk zorgen. De extra tijd helpt om te zorgen dat er minder sprake is van tijdnood en men ontlast wordt van de druk.
Het is van belang dat er ook echt sprake is van dyslexie en dus niet een leerachterstand. Een leerachterstand komt bij een deel van de mensen voor. Vaak is een leerachterstand net zo lastig, maar dat hoeft niet direct te betekenen dat iemand moeite heeft om te lezen en schrijven. Daar wordt onderscheid in gemaakt door te kijken naar de prestaties bij alle vakken. Daaronder vallen vakken zoals geschiedenis en rekenen, zodat direct duidelijk zal worden of het om dyslexie of een leerachterstand gaat.
Zodra een dyslexie verklaring is afgegeven, zal deze het hele leven geldig zijn. Daarom is het van belang dat kinderen hier zo vroeg mogelijk op getest worden. Dan hebben zij hier de rest van hun leven profijt van. Kinderen kunnen al vanaf groep 4 een dyslexie verklaring krijgen. Zij zijn op dat moment 8 jaar oud. Dat lijkt vroeg, maar een vroege diagnose is juist belangrijk om de toekomstige achterstand die het kind door dyslexie kan oplopen zo veel mogelijk te verkleinen.
Hoe krijg je een dyslexie verklaring?
Voordat iemand een dyslexie verklaring krijgt, worden er testen uitgevoerd. Daarin worden de belangrijkste factoren bekeken, zoals hoe ver de leeftijdsgenoten al zijn, op welke gebieden het kind achterloopt, en of dit voornamelijk het gevolg is van het verminderde vermogen om te lezen en schrijven. Alleen psychologen en orthopedagogen die hiervoor speciaal zijn opgeleid mogen een onderzoek uitvoeren. Zij voeren de testen met het kind uit, waarbij via verschillende toetsingen een duidelijk beeld van het probleem wordt geschetst.
In Nederland wordt de dyslexie verklaring via de psycholoog of orthopedagoog uitgegeven vanuit de OCRN. Alleen verklaringen vanuit de OCRN zijn voor mensen met dyslexie als bewijs te gebruiken. Verklaringen van de OCRN zijn levenslang geldig. Iedere school en universiteit in Nederland moet de dyslexie verklaring van de OCRN accepteren. Zij mogen niet zomaar de rechten van de leerlingen afwijzen wanneer er sprake is van een geldige verklaring.
Zodra er een duidelijke diagnose is gesteld, zal de OCRN de verklaring via de post toesturen. Vaak is het bij in ieder geval basisscholen al mogelijk om aan te geven dat het kind dyslectisch is voordat de verklaring thuis is ontvangen. Het kan even duren voordat de verklaring via de post binnenkomt en zelfs een periode van 2 weken kan voor kinderen al een groot verschil maken – denk bijvoorbeeld aan de CITO-toets of andere belangrijke toetsen. Leg het daarom, zodra de verklaring is afgegeven, uit aan de docenten. Zij zullen er direct rekening mee houden.
Je kunt, indien je denkt dat er sprake is van dyslexie bij jezelf of bij een ander, ook alvast een online dyslexie test doen. De uitslag van deze test is niet officieel, maar geeft wel alvast een goed beeld van de situatie.
Welke rechten heb jij met een dyslexie verklaring?
De dyslexie verklaring gaat vooral om de rechten die men vanaf dat moment krijgt. Zoals aangegeven, krijgen mensen met deze verklaring meer tijd om proefwerken, toetsen en examens af te leggen. Dit is tijdens de schoolcarrière een erg handig voordeel. Daarbij krijgt men ook de volgende rechten:
- Er kan bij luistertoetsen gebruik gemaakt worden van een mediaspeler, zodat men zelf de toets kan stilzetten en hierdoor geen vertraging oploopt
- Proefwerken waarbij de letters groter zijn, zodat het gemakkelijker is om de vragen te lezen
- Het laten vallen van een extra taal (dit is alleen op het VMBO van toepassing)
- Na iedere les mag er om een uitdraai van de stof die in de les is uitgelegd worden gevraagd, zoals notities die de docent op het bord heeft gemaakt. Tegenwoordig worden hier vaak foto’s van gemaakt, maar wanneer het handschrift moeilijk te lezen is dan mag dit een normale uitdraai zijn
- Gebruik maken van spellingcontrole wanneer de toets op de computer wordt gemaakt. Dit is ook van toepassing wanneer het om een examen Nederlands gaat.
Er mag door docenten beslist worden dat een kind vooraan moet zitten tijdens de les. Zo kunnen zij de informatie die op het bord wordt geschreven beter lezen. Niet ieder kind heeft hier interesse in, omdat vooraan zitten niet altijd leuk is – soms zitten hun vriendjes en vriendinnetjes zitten achteraan. Toch is dit wel in het belang van het kind, want zij kunnen hierdoor beter opletten. En dat is ook weer in de betere cijfers terug te zien.
Het is als ouder belangrijk om goed met het kind te praten over dyslexie en hoe het op school gaat. Dyslexie kan flinke problemen opleveren. De cijfers kunnen vooral in de eerste jaren sterk tegenvallen. Daar hoeft het kind zich echter niet voor te schamen. Dyslexie is een probleem voor meer kinderen, dus zijn zij niet de enige die daarmee kampen. Vaak hebben zij zelfs in hun eigen klas ook meerdere kinderen die met dyslexie te maken hebben.
Tot slot
Een dyslexie verklaring helpt ontzettend bij de ontwikkeling van het kind. Het niet goed kunnen meekomen op school kan problemen voor het zelfvertrouwen tot gevolg hebben. Als ouder doe je er dan ook goed aan om zo snel mogelijk aan de bel te trekken. Zo verklein je de gevolgen die dyslexie oplevert. Er zijn in Nederland voldoende middelen beschikbaar voor kinderen en volwassenen met dyslexie. Hoe eerder men daar gebruik van maakt, hoe sneller zij zichzelf uiteindelijk leren ontwikkelen.
