Slaap Slaapapneu: oorzaken, symptomen en behandelingen

Slaapapneu: oorzaken, symptomen en behandelingen

Slaapapneu is een zeer vervelende slaapstoornis. Veel mensen met slaapapneu kunnen niet goed slapen. Ongeveer 5 procent van de Nederlanders slaapt slecht en heeft last van slaapapneu. Op deze pagina lees je meer over deze slaapstoornis. Zo lees je niet alleen wat slaapapneu is, maar ook wat de oorzaken, risicofactoren, symptomen en behandelingen van deze slaapstoornis zijn.

Wat is slaapapneu?

Slaapapneu is een slaapstoornis. Heb je slaapapneu, dan stopt je ademhandeling tijdens het slapen. Als je ademhaling minimaal 10 seconden stopt tijdens het slapen, spreken we officieel over een apneu. Heb je vaker dan tien ademstilstanden per nacht, dan heb je het slaapapneusyndroom. Dit syndroom wordt ook wel slaapapneu genoemd.

Als je ademhaling stopt, kunnen je hersenen te weinig zuurstof krijgen. Krijgen de hersenen te weinig zuurstof, dan geven ze een alarmsignaal af aan je lichaam. Door dit alarmsignaal wordt je slaap verstoord. Heb je slaapapneu, dan slaap je minder diep of word je regelmatig wakker. Kom je uit je diepe slaap, dan komt je luchtweg weer vrij. Dit betekent dat je weer verder kan slapen. Echter, door de vele apneuaanvallen bereik je nooit een diepe slaap. Hierdoor voel je je vaak moe.

Zoals al eerder vermeld, heeft ongeveer 5 procent van de Nederlanders slaapapneu. De meeste mensen die slaapapneu hebben, weten dit niet. Slaapapneu komt meer voor bij mensen met ernstig overgewicht. Van alle obese patiënten in Nederland heeft maar liefst 70 procent slaapapneu. Verder komt slaapapneu veel voor bij mensen met hart- en vaatziekten. Van hen heeft 30 tot 50 procent slaapapneu. Tot slot komt deze slaapstoornis ook veel voor bij patiënten die een beroerte hebben gehad. Van hen heeft ongeveer 60 procent slaapapneu.

De verschillende soorten slaapapneu

We onderscheiden drie soorten slaapapneu. Het gaat om Centrale Slaap Apneu (CSAS), Cheyne Stokes ademhaling en Obstructieve Slaap Apneu (OSAS). In onderstaande alinea’s lees je meer over de verschillende soorten slaapapneu.

Centrale Slaap Apneu

Centrale Slaap Apneu wordt ook wel Centrale Slaapapneu Syndroom of CSAS genoemd. Deze vorm van slaapapneu treedt op als de hersenen onvoldoende of helemaal geen signalen sturen naar de ademhalingsspieren om door te werken. Hierdoor heeft de patiënt geen ademhalingsbewegingen. Deze vorm van slaapapneu komt veel voor bij kinderen en volwassenen met hart- en vaatziekten, cerebro-vasculaire ziekte of aangeboren ziekten. Ook kan deze vorm van slaapapneu veroorzaakt worden door het gebruik van bepaalde medicijnen.

Cheyne Stokes ademhaling

Veel patiënten met hartfalen hebben te maken met Cheyne Stokes ademhaling. Hierbij is er sprake van een onregelmatige ademhaling, waarbij diepe ademhalingen worden afgewisseld met tussenpozen van ademstilstand. Cheyne Stokes ademhaling wordt veroorzaakt door een verminderde prikkelbaarheid van de hersenen. Het ademcentrum in de hersenen is verminderd prikkelbaar en hierdoor wordt de ademhaling verstoord.

Obstructief Slaap Apneu

Obstructief Slaap Apneu wordt ook wel Obstructief Slaap Apneu Syndroom of OSAS genoemd. Deze vorm van slaapapneu komt het meest voor. Mensen met Obstructief Slaap Apneu hebben geen problemen met het ademcentrum in de hersenen, maar met de luchtwegen. De verstoorde ademhaling wordt veroorzaakt door de afsluiting van de keelholte tijdens de slaap. Deze vorm van slaapapneu gaat doorgaans gepaard met luid snurken.

De oorzaken van slaapapneu

Slaapapneu kan op twee manieren ontstaan. Ten eerste kan de slaapstoornis ontstaan in de hersenen. Ontstaat de slaapstoornis in de hersenen, dan wordt er gesproken over het Centraal Slaap Apneu Syndroom. De hersenen geven te weinig signalen naar de ademhalingsspieren tijdens het slapen. Hierdoor ervaart de patiënt ademhalingsproblemen.

Ten tweede kan de slaapstoornis ontstaan door het inklappen van de luchtweg. Dit wordt ook wel het Obstructieve Slaap Apneu Syndroom genoemd. Mensen met deze vorm van slaapapneu verliezen spiersterkte in de mond en keelspieren tijdens het slapen. Hierdoor kan de wang of de tong de luchtweg afsluiten. De patiënt probeert adem te halen als ieder ander, maar de ademhaling wordt geblokkeerd door het afsluiten van de keelholte.

Er zijn diverse risicofactoren bij slaapapneu. Risicofactoren zijn zaken die de kans op slaapapneu vergroten. De belangrijkste risicofactoren bij deze slaapstoornis, zijn de volgende:

  • Overgewicht.
  • Hart- en vaatziekten.
  • Beroertes.
  • Roken.

De symptomen van slaapapneu

Er is sprake van slaapapneu als de ademhaling meer dan vijf keer per uur stopt. Iedere ademstop duurt minimaal 10 seconden. Je kunt wakker worden door de ademstops, maar het kan ook zo zijn dat je niets merkt en gewoon door kunt slapen. Wel slaap je in dit geval lichter dan je voorheen deed. Hierdoor rust je minder goed uit.

Door de vele ademstops in de nacht, ben je overdag erg slaperig. Je voelt je niet goed uitgerust. Ook kun je je minder goed concentreren. Omdat je minder alert bent, ook in het verkeer, heb je meer kans op een ongeval. Niet alleen als je autorijdt, maar ook op het werk of in andere situaties.

Enkele andere symptomen van slaapapneu, zijn de volgende:

  • Snurken.
  • Wakker schrikken met verstikkingsgevoelens.
  • Vaak naar het toilet gaan in de nacht.
  • Overdag in slaap vallen.
  • Een verminderd libido of een verminderde impotentie.
  • Hoofdpijn na het ontwaken (ochtendhoofdpijn).
  • Een droge mond na het ontwaken.
  • Een slecht geheugen.
  • Stemmingswisselingen.

Heb ik slaapapneu?

Slaap je altijd slecht en voel je je hierdoor altijd moe en futloos? Dan betekent dit niet direct dat je slaapapneu hebt, maar de kans is zeker wel aanwezig dat je apneus ervaart tijdens het slapen. Om te achterhalen of je slaapapneu hebt, maak je een afspraak met je huisarts. Er is echter ook een test die je zelf kunt doen om te achterhalen of je mogelijk slaapapneu hebt.

Deze test gaat als volgt. Lees onderstaande verschijnselen van slaapapneu door. Herken je zes of meer verschijnselen bij jezelf? Dan is de kans groot dat je inderdaad slaapapneu hebt. We raden je aan om een afspraak te maken bij de huisarts om jouw slaapproblemen verder te onderzoeken.

Het gaat om de volgende verschijnselen in de nacht:

  • Ademstilstanden.
  • Zwaar snurken.
  • Wakker schrikken.
  • Het gevoel hebben dat je stikt.
  • Zweten.
  • Vaak moeten plassen.
  • Een droge mond.

Het gaat om de volgende verschijnselen overdag:

  • Ochtendhoofdpijn.
  • Vermoeidheid.
  • Zomaar in slaap vallen.
  • Een verminderd libido.
  • Gewrichtspijn.
  • Verminderde concentratie.
  • Vergeetachtigheid.
  • Stemmingswisselingen.
  • Een hoge bloeddruk.
  • Een beklemmend gevoel op de borst.
  • Hartklachten.

Herken je zes of meer verschijnselen? Maak dan een afspraak bij de huisarts.

Tip: praat eens met je partner

Daarnaast is het verstandig om je partners eens te vragen hoe je slaapt. Heeft je partner wel eens gezien dat je tijdens je slaap stopt met ademhalen? Dan wil dit wederom niet zeggen dat je slaapapneu hebt, maar het is zeker goed om je slaapgedrag eens wat verder te onderzoeken. Vraag je partner eens op je te letten als je slaapt. Heb je vaker adempauzes tijdens het slapen, dan is het goed om een afspraak te maken met je huisarts om deze mogelijke slaapapneu verder te onderzoeken.

Slaapapneu vaststellen

Denk je dat je slaapapneu hebt? Dan maak je een afspraak met je huisarts. Als de huisarts ook vermoedt dat je slaapapneu hebt, zal hij of zij je doorsturen naar een neuroloog, KNO-arts of longarts voor verder onderzoek. Om vast te stellen of je slaapapneu hebt, wordt er een slaaponderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek wordt ook wel een slaapstudie genoemd.

Je kunt de slaapstudie in het ziekenhuis doen, maar soms kan dit ook thuis. Tijdens de slaapstudie word je vastgekoppeld aan allerlei apparaten. Vervolgens moet je gaan slapen. De apparaten meten of, hoe vaak en hoe lang je ademhaling stopt tijdens het slapen. Als je inderdaad slaapapneu hebt, komt dit naar voren in de slaapstudie. Heb je geen slaapapneu, dan weet je dit na de slaapstudie in ieder geval zeker.

De mogelijke behandelingen van slaapapneu

Heb je inderdaad slaapapneu? Dan geeft de dokter je enkele adviezen om je slaapproblemen te verhelpen. Als je overgewicht hebt, zal de dokter je altijd adviseren om af te vallen. Als je te zwaar bent, is de kans op slaapapneu namelijk groter. Verder zal de dokter je adviseren om geen alcohol te drinken en geen slaappillen te gebruiken. Alcoholische dranken en slaappillen zorgen er namelijk voor dat de luchtweg sneller inklapt. Dit vergroot de kans op ademhalingsproblemen tijdens de slaap. Tot slot kan de dokter je adviseren op je zij te gaan slapen. Als je op je rug slaapt, is de kans op apneus tijdens het slapen namelijk groter.

Als de adviezen van de dokter niet (voldoende) helpen, kan er een behandeling tegen slaapapneu gestart worden. Er zijn diverse behandelingen mogelijk. Deze behandelingen worden in onderstaande alinea’s beschreven.

Cpap

CPAP machineTen eerste kun je een mondkapje krijgen van je arts. Dit kapje wordt ook wel de Cpap (Continous Positive Airway Pressure) genoemd. Dit kapje gaat over de mond en neus en zorgt voor een constante luchtstroom. Deze luchtstroom is niet hard, maar net voldoende om ervoor te zorgen dat de luchtwegen niet inklappen tijdens het slapen. Door de Cpap te dragen, heb je geen last meer van ademhalingspauzes tijdens het slapen. Hierdoor verbetert de slaap direct.

Het nadeel van deze behandeling, is dat je hier niet mee kunt stoppen. Als je het mondkapje niet op doet tijdens het slapen, klappen de luchtwegen weer in en heb je weer last van apneus. Als je eenmaal met de behandeling start, moet je hier dus mee door blijven gaan.

Mra

Een andere behandeling tegen slaapapneu wordt uitgevoerd met een prothese in de mond. Deze wordt ook wel de Mra (Mandibulair Repositie Apparaat) genoemd. Door een prothese in de mond te dragen, worden de kaak en tong in de juiste positie gehouden. Hierdoor kunnen ze de luchtweg niet blokkeren tijdens het slapen en heb je geen last meer van apneus.

Een kaakoperatie

Heb je last van slaapapneu door een verkeerde positie van de kaak? Dan kun je een kaakoperatie ondergaan om jouw probleem te verhelpen. Bij een kaakoperatie, ook wel een kaakosteotomie genoemd, worden de boven- en/of onderkaak operatief naar voren gezet. Door de operatie ontstaat er meer ruimte in de keel. Dit verbetert de luchtdoorstroming tijdens het slapen.

Een KNO-ingreep

Heb je slaapapneu door te veel en/of te slap weefsel in de bovenste luchtweg? Dan wordt jouw slaapstoornis verholpen door het weefsel in de bovenste luchtweg weg te laten snijden of te laten verstijven. Hier wordt een KNO-ingreep voor uitgevoerd. Helaas is de KNO-ingreep niet bij iedere patiënt met slaapapneu blijvend succesvol. Eigenlijk werkt de ingreep alleen bij mensen met licht tot matig OSAS.

Een tongzenuwstimulator

Er kan ook een tongzenuwstimulator geplaatst worden om jouw slaapapneu te behandelen. Dit is een soort pacemaker, die de tongzenuw stimuleert bij ademstilstanden. De ‘pacemaker’ wordt onder het sleutelbeen geïmplanteerd en heeft twee elektroden. Eén elektrode loopt naar de long en meet de ademhalingscyclus. De andere elektrode loopt naar de tong en geeft een zachte stimulatie bij iedere ademhalingscyclus. Hierdoor zakt de tong niet naar achteren tijdens het slapen, maar blijft deze vooraan in de mond.

Slaappositietraining

Tijdens slaappositietraining leer je op je zij te slapen. Door meer op je zij te slapen, heb je minder last van ademhalingspauzes. Hierdoor slaap je beter. Slaappositietraining is het meest effectief bij mensen die apneus hebben tijdens het slapen door een verkeerde slaappositie.

Een maagverkleining

Heb je te maken met slaapapneu door overgewicht, maar lukt het niet om voldoende af te vallen om jouw apneus te verhelpen? Dan kun je een maagverkleining ondergaan om gewichtsverlies te stimuleren. Enkel mensen met fors overgewicht krijgen een maagverkleining. Je komt alleen in aanmerking voor deze behandeling als je een BMI van 35 of hoger hebt.

Een alternatief van de maagverkleining is de maagband. Heb je een maagband, dan kun je minder eten. Hierdoor val je op de korte termijn veel af. Ben je minder zwaar, dan heb je minder kans op apneus tijdens het slapen.

Wat kun je zelf doen?

Bovenstaande behandelingen zijn zeer effectief, maar er zijn ook enkele dingen die je zelf kunt doen om jouw apneus tijdens het slapen te verminderen. In onderstaande alinea’s zetten we enkele belangrijke tips tegen slaapapneu voor je op een rijtje.

Probeer gewicht te verliezen

Veel mensen hebben slaapapneu door overgewicht. Val je af, dan verdwijnen de klachten vrijwel direct. Het is dan ook erg verstandig om te proberen gewicht te verliezen. Overigens is dit niet alleen goed voor je slaap, maar heeft dit een positief effect op je algehele gezondheid.

Drink niet te veel

De kans op adempauzes tijdens de slaap is groter als je alcohol drinkt. Daarom is het verstandig om niet te veel te drinken. Artsen adviseren mensen met slaapapneu of een grote kans op slaapapneu niet meer dan 1 glas alcohol per dag te drinken. Ook is het beter om niet dagelijks te drinken.

Gebruik geen slaapmiddelen

Als je slecht slaapt en iedere dag moe bent, is het aantrekkelijk om slaapmiddelen te gebruiken. Toch kun je dit beter niet doen als je te maken hebt met slaapapneu. Net zoals alcohol, vergroten slaapmiddelen de kans op adempauzes tijdens de slaap. Je gaat dus niet beter slapen van slaappillen als je slaapapneu hebt, maar juist slechter.

Let op: alle medicijnen die spierverslappend werken, vergroten de kans op apneus tijdens het slapen. Gebruik je spierverslappende medicijnen die je eigenlijk ook wel kan missen? Dan kun je beter met deze medicijnen stoppen. Hierdoor is de kans op apneus tijdens het slapen beduidend kleiner. Alleen als je echt niet anders kan, blijf je de medicijnen gebruiken. Wel kun je een afspraak maken met de dokter, om te achterhalen of er mogelijk andere medicijnen zijn die je kunt gebruiken. Werken deze medicijnen niet spierverslappend, dan is de kans op slaapapneu beduidend kleiner.

Slaap op je zij

Veel mensen vinden het prettig om op de rug te slapen. Dit kun je echter beter niet doen als je slaapapneu hebt. Als je op je rug slaapt met slaapapneu, worden de adempauzes tijdens het slapen namelijk erger. Dit komt omdat de luchtweg sneller dicht kan klappen als je op je rug ligt.

Probeer zo veel mogelijk op je zij te slapen. En draai je in je slaap vanzelf terug op je rug? Naai dan een tennisbal in de rug van je pyjamajas of pyjamashirt. Door de tennisbal slaap je niet lekker op je rug. Hiermee voorkom je dan ook dat je tijdens je slaap onbewust terugdraait op je rug.

Stop met roken

Je hebt een grotere kans op slaapapneu als je rookt. Je kunt dan ook beter stoppen met roken als je slaapapneu hebt of een grote kans hebt om slaapapneu te ontwikkelen. Stoppen met roken is niet alleen beter voor je slaap, maar heeft een positief effect op je algehele gezondheid.

Zet het hoofdeinde van het bed omhoog

Je hoeft niet zittend te gaan slapen, maar je kunt het hoofdeinde van je bed wel iets omhoog zetten om slaapapneu tegen te gaan. Als je hoofd net iets hoger ligt dan de rest van je lichaam, is de kans op een afgesloten keelholte kleiner. Hiermee verklein je de kans op apneus tijdens het slapen.

Mogelijk slaapapneu? Maak een afspraak met je huisarts

Slaap je al tijden slecht en heb je, na het lezen van dit artikel, het idee dat je mogelijk slaapapneu hebt? Maak dan een afspraak met je huisarts om jouw slaapproblemen verder te laten onderzoeken. Slaapapneu is niet alleen vervelend, maar kan zelfs gevaarlijk zijn. Door je vermoeidheid heb je namelijk meer kans op bepaalde aandoeningen en ziekten, maar ook op ongelukken in het verkeer, op het werk en ga zo maar door. Het is dan ook zeker een must om jouw slaapproblemen verder te laten onderzoeken. Heb je inderdaad slaapapneu, dan kun je met de juiste adviezen en/of behandeling van je slaapproblemen af komen. Het is dan ook zonde als je met jouw slaapstoornis rond blijft lopen, aangezien ook jouw slaapapneu te genezen is.

Zobegaafd redactie
De Zobegaafd.nl redactie is dag in dag uit bezig met het schrijven van nieuwe kwalitatieve en informatieve artikelen om de website verder te verrijken met nuttige informatie. Objectiviteit en kwaliteit zijn de belangrijkste pijlers van de redactie en zijn ook dagelijks bezig met het updaten van bestaande artikelen om op die manier de correctheid van de artikelen te waarborgen.

Gerelateerde artikelen

Reacties

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Blijf op de hoogte

Bij het inschrijven kan je aangeven waar je interesses liggen, zodat je alleen relevante informatie opgestuurd krijgt! Schrijf je snel in en mis geen informatie meer. En vind je de nieuwsbrief niets? Onder elke email vind je een link waarmee je je binnen één klik weer kunt afmelden.

Ook interessant