Al veel eerder was bekend dat veel psychische problemen verschillende signalen en symptomen met elkaar gemeen moeten hebben. Lees de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders maar eens kritisch door en je zult ontdekken dat veel criteria eigenlijk dezelfde zijn, al kunnen ze qua bewoordingen ietwat verschillen. Er is dus op zijn minst veel overlap van symptomen, waardoor verwacht mag worden dat ook de diagnoses met elkaar in verband staan.
ADHD is een vaak gestelde diagnose, gekarakteriseerd door een verminderd aandachtsspanne, gebrekkige impulscontrole en hyperactiviteit. Onderzoek heeft uitgewezen dat het probleem ook tijdens de volwassenheid blijft bestaan, al zal het in veel gevallen minder problemen opleveren in het dagelijks leven. Als je maar vaak genoeg tegen een blinde muur oploopt zul je er uiteindelijk toch van leren om er omheen of overheen te gaan.
De Ziekte van Alzheimer is de neurodegeneratieve aandoening, gekarakteriseerd door een progressieve verslechtering van de cognitie en het vermogen om zelfstandig door te leven te gaan. Een studie schatte dat de voor leeftijd prevalentie van dementie bij 60-plussers wereldwijd varieerde van 5% tot 7%.
Recent hebben Zweedse wetenschappers eens bekeken of er een verband bestaat tussen ADHD en (het later ontstaan van) dementie en de Ziekte van Alzheimer[1].
Uit het onderzoek bleek dat ouders en grootouders van mensen met ADHD een hoger risico op Alzheimer en dementie hebben dan mensen zonder ADHD in hun familie. In het bijzonder hebben ouders van een kind met ADHD een 34% hoger risico op dementie en 55% hoger risico op Alzheimer, zo blijkt uit de resultaten. Grootouders hebben ongeveer 11% meer risico op beide aandoeningen.
“ADHD wordt van generatie op generatie geassocieerd met dementie”, zegt hoofdonderzoeker Le Zhang. Het is echter nog volstrekt onduidelijk hoe beide problemen met elkaar in verband staan, want genetisch onderzoek heeft geen enkel gen gevonden die in beide aandoeningen voorkomt.
Er zou, volgens de onderzoekers, ook op een andere manier naar het probleem gekeken kunnen worden, want wellicht zijn het geen genetische problemen die de aandoeningen veroorzaken, maar invloeden van buitenaf. Iemand met de diagnose ADHD is vaak verslavingsgevoelig en dat kan leiden tot overmatig alcoholgebruik en drugsgebruik. Dat misbruik kan het brein negatief beïnvloeden en op langere termijn leiden tot de Ziekte van Alzheimer of dementie.
[1] Zhang et al: Attention-deficit/hyperactivity disorder and Alzheimer’s disease and any dementia: A multi-generation cohort study in Sweden in Alzheimer & Dementia – 2021. Zie hier.